Paweł Potrepko
Fundacja CADR
Stany Zjednoczone i Indie podpisały porozumienie o współpracy, które umożliwia korzystanie przez ich siły zbrojne z baz wojskowych obu państw – zarówno lądowych, lotniczych jak i morskich. Logistics Exchange Memorandum of Agreement (LEMOA) zakłada współpracę w celu uzupełnienia zapasów i dokonania napraw. We wspólnym oświadczeniu zaznaczono, że jest to krok w kierunku budowania więzi obronnych tworzonych w celu przeciwdziałania morskiej asertywności Chin.
Minister obrony Indii, Manohar Parrikar, w dniach 29-31 sierpnia złożył swoją drugą oficjalną wizytę w Stanach Zjednoczonych. W jej ramach odbył spotkania z amerykańskim sekretarzem obrony Ashem Carterem, przedstawicielami amerykańskiego przemysłu obronnego, a także kierownictwem następujących instytucji:
- Defense Innovation Unit Experiment (DIUx),
- Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA),
- U.S. Cyber Command (CYBERCOM),
- Air Combat Command (ACC),
- 480th Intelligence, Surveillance, and Reconnaissance Wing (480th ISR Wing).
Głównym tematem spotkania, obok porozumienia LEMOA, było doprecyzowanie indyjskiego statusu Major Defense Partner, który ogłoszono w czerwcu bieżącego roku, a także pogłębienie strategicznego partnerstwa w oparciu o The Defense Technology and Trade Initiative (DTTI). Ashton Carter zaznaczył, że zacieśnianie więzi obronnych z Indiami jest priorytetem. Utworzono w tym celu specjalną jednostkę w Pentagonie. Współpraca ma obejmować wspólne ćwiczenia, działalność na rzecz utrzymania pokoju, stabilności i swobody żeglugi w regionie Indo-Pacyfiku oraz transfer technologii wojskowych (szczególnie w obrębie lotniskowców i lotnictwa) na poziomie odpowiadającym najbliższym sojusznikom Stanów Zjednoczonych.
Poczynione ustalenia należy uznać za dużą zmianę w indyjskiej polityce zagranicznej. Pierwsze próby nawiązania porozumienia LEMOA podjęto na początku lat dwutysięcznych. Były one jednak blokowane ze względu na chęć zachowania jak największej autonomii przez indyjską klasę polityczną. Zarówno Carter jak i Parrikar starają się uspokoić opozycję indyjską, podkreślając , że porozumienie nie ma na celu ustanowienia stałych baz amerykańskich na terytorium Indii.
Przywiązanie do autonomii ulega jednak zmianie ze względu na rosnącą potęgę Chin i liczne spory na Morzu Południowo-Chińskim. Z punktu widzenia geopolityki Indie powinny być postrzegane jako wyspa. Od północy są izolowane geograficznie przez Himalaje, od wschodu przez wzgórza porośnięte dżunglą, od zachodu przez pustynię, za którą kryje się jedyne poważne zagrożenie ze strony lądu – Pakistan (nie jest to jednak zagrożenie o charakterze egzystencjalnym). Indie są więc zwrócone w kierunku Oceanu Indyjskiego, a ich podstawowym celem jest budowa floty zdolnej do ochrony szlaków handlowych i odgrywania znaczącej roli na obszarze Indo-Pacyfiku. Przejawem takiego podejścia jest rosnące zaangażowanie wojskowe na Andamanach – archipelagu o strategicznym znaczeniu w kontekście rywalizacji amerykańsko-chińskiej. Indie są zatem zainteresowane ścisłą współpracą ze Stanami Zjednoczonymi – jak podkreślono we wspólnym oświadczeniu, jest ona oparta na wspólnocie wartości i interesów.